Błąd medyczny w badaniu histopatologicznym

Błąd medyczny w badaniu histopatologicznym może przybrać dwie postaci:
- nierozpoznania np. nowotworu w pobranym materiale pomimo iż faktycznie znajdowały się w nim komórki nowotworowe,
- wskazania, iż w materiale znajdują się komórki np. nowotworowe mimo iż faktycznie ich tam nie było.

Oba błędy mogą być bardzo poważne w skutkach.
Błąd w badaniu histopatologicznym polegający na nierozpoznaniu nowotworu mimo iż faktycznie w materiale występowały komórki nowotworowe skutkuje dla pacjenta odroczeniem postawienia właściwego rozpoznania oraz opóźnieniem wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Natomiast błąd w badaniu histopatologicznym polegający na rozpoznaniu nowotworu w materiale, w którym faktycznie nie było komórek nowotworowych skutkować może dla pacjenta wdrożeniem niepotrzebnego i wyniszczającego leczenia polegającego na usunięciu organu, wdrożeniu chemioterapii, radioterapii.

Nowotwór to potencjalnie śmiertelna choroba, jednakże przy odpowiednio wczesnym jego wykryciu i wdrożeniu agresywnego leczenia może zostać wyleczona. Duże znaczenie przy leczeniu nowotworu i ocenie szans na wyleczenie pacjenta ma stopień jego zaawansowania. Im szybciej nowotwór zostanie wykryty tym większe szanse na jego wyleczenie. Dlatego właśnie tak istotne jest wczesne zdiagnozowanie nowotworu i niezwłoczne wdrożenie leczenia. Popełnienie błędu w badaniu histopatologicznym polegającego na niewykryciu nowotworu w przekazanym do badania materiale znacznie, bo czasami nawet o kilka lat, opóźnia wdrożenie leczenia.

Błąd w badaniu histopatologicznym polegający na rozpoznaniu nowotworu w materiale, w którym nie było komórek nowotworowych również może mieć bardzo negatywne skutki dla pacjenta. Najpoważniejszym skutkiem w przypadku wskazanego błędu medycznego jest usunięcie zdrowego organu i spowodowanie tym samym trwałego uszczerbku na zdrowiu pacjenta.

Udowodnienie popełnionego błędu medycznego polegającego na nierozpoznaniu nowotworu przez lekarza patomorfologa nie jest trudne. Należy bowiem materiał badany wcześniej, na podstawie którego nie rozpoznano nowotworu lub rozpoznano nowotwór, przebadać ponownie. W ten sposób można jednoznacznie stwierdzić, czy przy pierwszym badaniu histopatologicznym doszło do błędnego zakwalifikowania nowotworu jako zmiany niezłośliwej lub zdrowego organu jako posiadającego komórki nowotworowe. Jeśli faktycznie okaże się, że np. kilka lat wcześniej nie rozpoznano nowotworu, a pacjent przez cały ten czas nie był poddawany leczeniu, można starać się o zadośćuczynienie (odszkodowanie za krzywdę) z tego tytułu. Bardzo często zdarza się, że personel placówki, w której wykryty zostanie nowotwór, przy informacji od pacjenta, że zmiana była już wcześniej usuwana i badana, zleca ponowne przebadanie pobranego kilka lat wcześniej materiału.

W przypadku zaistnienia konieczności ponownego przebadania materiału, nie należy obawiać się tego, iż będzie to niemożliwe z uwagi na jego zniszczenie, bowiem materiały są przechowywane przez długi okres czasu. Zgodnie z § 4. 1. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie standardów organizacyjnych opieki zdrowotnej w dziedzinie patomorfologii W zakładzie patomorfologii, zakładzie albo pracowni neuropatologii, pracowni histopatologii oraz pracowni cytologii przechowuje się bloczki parafinowe, preparaty histopatologiczne i preparaty cytologiczne przez okres co najmniej: 1) 20 lat od daty badania patomorfologicznego – w przypadku bloczków parafinowych i preparatów histopatologicznych; 2) 10 lat od daty badania patomorfologicznego – w przypadku preparatów cytologicznych.

Wysokość zadośćuczynienia w przypadku nierozpoznania nowotworu w badaniu histopatologicznym zależy przede wszystkim od tego, ile czasu upłynęło od popełnienia błędu medycznego i wynikającego z powyższego opóźnienia wdrożenia leczenia nowotworu. Jeśli pacjent przez kilka lat był nieświadomy swojej choroby i przez to został narażony na niczym niepohamowany rozwój nowotworu, może liczyć nawet na kilkaset tysięcy zadośćuczynienia. W przypadku wykazania, iż błąd medyczny polegający na nierozpoznaniu nowotworu doprowadził do śmierci pacjenta, o zadośćuczynienie z tego tytułu mogą ubiegać się osoby najbliższe zmarłego.

Wysokość zadośćuczynienia w przypadku rozpoznania nowotworu niezgodnie ze stanem faktycznym tj. postawienia diagnozy – nowotwór pomimo iż faktycznie w badanym materiale komórek nowotworowych nie było, zależy od tego jaki uszczerbek powstał w wyniku błędu i jak wyniszczające i długie leczenie przeszedł pacjent.

Adwokat Zuzanna Walczak